Hoạt động khai thác thủy sản trên biển trong mùa mưa bão luôn chứa đựng nhiều nguy cơ, đe dọa trực tiếp đến sinh mạng và tài sản của ngư dân. Hiện nay, ngành Nông nghiệp tỉnh đã triển khai các phương án phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn (PCLB-TKCN) trên biển năm 2013.
Tỉnh ta hiện có trên 7.580 tàu cá, trong đó có 2.500 tàu đánh bắt xa bờ công suất từ 90 CV trở lên, số tàu cỡ nhỏ chiếm tỉ lệ 66% trong cơ cấu tàu cá của tỉnh. Tổng số lao động làm việc trên các tàu cá khoảng 50.000 người, tham gia đánh bắt tại hầu hết các ngư trường trong cả nước. Điều đáng lo ngại là nhiều tàu cá đã cũ kỹ, máy móc, thiết bị lạc hậu, hệ thống thông tin liên lạc không đầy đủ, kém khả năng chịu đựng gió bão, dễ xảy ra tai nạn khi hoạt động đánh bắt trong mùa mưa bão.
Hiểm nguy trong mùa bão lũ
Cùng với đội tàu cũ kỹ trên, hệ thống cơ sở hạ tầng, các bến bãi neo đậu tàu thuyền trong mùa mưa bão ở tỉnh ta hiện còn thiếu và chưa được đầu tư đúng mức; sự phối hợp giữa các ngành chức năng trong tỉnh với ngư dân trong hoạt động PCLB-TKCN trên biển chưa chặt chẽ, khi xảy ra sự cố rất khó ứng cứu.
Năng lực PCLB-TKCN trên biển của tỉnh hiện chưa đáp ứng được yêu cầu, thiếu phương tiện TKCN, cứu hộ trên biển. Bộ đội Biên phòng tỉnh là đơn vị đảm nhận chính công tác TKCN trên biển, nhưng chỉ có 3 tàu để thực hiện nhiệm vụ này, trong đó, tàu lớn nhất chỉ chịu được sức gió từ cấp 6 trở xuống. Ngành Thủy sản tỉnh cũng chỉ có 1 tàu kiểm ngư chịu được sức gió cấp 5, cấp 6. Thực tế là những năm qua nhiều tàu cá ở tỉnh ta khi bị nạn ngư dân phải tự cứu lấy nhau hoặc nhờ các đơn vị khác hỗ trợ.
Lực lượng, phương tiện huy động phục vụ công tác PCLB-TKCN chuyên ngành Thủy sản năm 2013 gồm: Bộ phận thường trực trực tại số 110 Trần Hưng Đạo, TP Quy Nhơn; điện thoại: 0563.891.112 - 0563.892.558, fax: 0563.892.812. Hệ thống thông tin liên lạc tàu cá: tần số 7903 KHz, hô hiệu: “Bình Định cứu nạn”. Bộ phận an toàn tàu cá trực tại 110 Trần Hưng Đạo, TP Quy Nhơn; điện thoại: 0563.892.902. Bộ phận xung kích PCLB-TKCN trực tại 01 Hàm Tử, TP Quy Nhơn; điện thoại: 0563.891.159. Bộ phận đảm bảo hậu cần, điện thoại 0563.891.011.
Theo bà Mai Kim Thi, Chi cục trưởng Chi cục Khai thác-Bảo vệ nguồn lợi thủy sản: “Với các phương tiện hiện có của tỉnh, rất khó để tổ chức tốt công tác TKCN, cứu hộ trên biển. Do vậy, công tác quản lý tàu thuyền trên biển trong mùa mưa bão cần được quan tâm. Cần tăng cường năng lực thông tin cảnh báo, kêu gọi tàu thuyền vào nơi trú ẩn khi có bão, áp thấp nhiệt đới xảy ra. Tại các địa điểm neo đậu tàu thuyền tránh trú bão, cần tổ chức tốt việc nạo vét luồng lạch, bến bãi, tạo điều kiện thuận lợi cho tàu thuyền ra vào tránh, trú bão an toàn”.
Vừa qua, Thường trực Ban chỉ huy PCLB-TKCN chuyên ngành Thủy sản thuộc Sở NN-PTNT đã triển khai các phương án PCLB-TKCN. Trước hết là tập trung tuyên truyền, phổ biến kiến thức về phòng chống thiên tai cho ngư dân; xây dựng phương án, kế hoạch chuẩn bị đối phó phù hợp với thực tế, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản của ngư dân. Thực hiện nghiêm túc quy trình đăng ký, đăng kiểm tàu cá theo quy định; tổ chức đào tạo, cấp bằng thuyền trưởng, máy trưởng và cấp giấy phép khai thác hải sản cho ngư dân. Hướng dẫn ngư dân trang bị các thiết bị an toàn như ra đa hàng hải, máy đàm thoại và các dụng cụ cứu sinh, cứu nạn… trước khi ra khơi đánh bắt; thành lập các tổ, đội đoàn kết đánh bắt hải sản trên biển nhằm hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong đánh bắt cũng như ứng phó với thiên tai...
Chủ động các phương án PCLB-TKCN
Theo thống kê, trong mùa mưa bão năm 2012, có 9 tàu cá của ngư dân Bình Định bị chìm, 25 thuyền viên bị chết và mất tích; 41 tàu, 285 thuyền viên gặp nạn trên biển được ngành chức năng và ngư dân cứu hộ, lai dắt vào bờ an toàn; 41 tàu, 306 thuyền viên khai thác hải sản ở các vùng biển phía Nam gặp bão, áp thấp nhiệt đới phải vào các nước bạn để tránh, trú.
Hiện nay, hệ thống thông tin liên lạc giữa Ban chỉ huy PCLB-TKCN chuyên ngành Thủy sản đã kết nối với các địa phương, các chủ tàu, các đài thông tin duyên hải, các lực lượng TKCN của tỉnh và Trung ương. Khi có thông tin bão, áp thấp nhiệt đới, lực lượng làm công tác PCLB-TKCN chuyên ngành Thủy sản sẽ trực 24/24 giờ trong suốt thời gian cơn bão xảy ra để theo dõi các bản tin thời tiết, kịp thời thông báo và hướng dẫn ngư dân các biện pháp phòng tránh, cũng như các biện pháp cứu nạn; phối hợp với các lực lượng chức năng thông tin cho ngư dân biết và chủ động phòng tránh.
Bà Mai Kim Thi cho biết: Ngành Nông nghiệp tỉnh đã tiếp nhận 178 thiết bị công nghệ Movimar (còn gọi là thiết bị quan sát tàu cá, vùng đánh bắt và nguồn lợi thủy sản bằng công nghệ vệ tinh) hỗ trợ cho các tổ đội đoàn kết đánh bắt xa bờ. Dự án này được thực hiện bằng vốn ODA do Chính phủ Pháp tài trợ cho ngư dân 28 tỉnh, thành ven biển trong cả nước. Việc trang bị công nghệ kết nối vệ tinh Movimar nhằm giúp ngành chức năng nắm bắt thông tin chính xác hoạt động của tàu cá trên biển; hỗ trợ ngư dân hoạt động khai thác gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Thiết bị Movimar giúp ngư dân tiếp nhận tin dự báo thời tiết nhanh, kịp thời, chính xác; hỗ trợ định vị chính xác ngư trường khai thác, tiết kiệm nhiên liệu. Ngoài ra, từ nguồn vốn hỗ trợ nhiên liệu cho ngư dân khai thác xa bờ theo QĐ 48 của Thủ tướng Chính phủ, ngành Thủy sản tỉnh đã hỗ trợ 1.200 máy HF tầm xa cho các tàu đánh bắt xa bờ.
Sở NN-PTNT cũng đã đầu tư 450 triệu đồng để tăng thêm 1 trạm bờ thông tin liên lạc trên địa bàn xã Tam Quan Nam (Hoài Nhơn), nhằm hỗ trợ các thông tin về vị trí, tọa độ đánh bắt trên biển, hỗ trợ di chuyển ngư trường và phòng chống lụt bão cho ngư dân phía Bắc tỉnh. Hiện trạm bờ này đang được triển khai để đưa vào sử dụng trước mùa mưa bão năm nay.
Theo Nguyễn Hân - Báo Bình Định